Dagelijks voeren professionele duikers werkzaamheden onder water uit. Het gaat hierbij om civiele werkzaamheden zoals onderhoud aan sluizen en lassen onder water. Maar ook bij Defensie, de Douane en de brandweer werken professionele duikers.
Duikwerk brengt verschillende risico's met zich mee. Afhankelijk van de situatie hebben duikers te maken met krappe ruimtes, zwaar materieel, scheepsverkeer of hoge tijdsdruk.
Persoonsregistratie
Vanwege de risico's bij duiken, moet iemand die beroepsmatig duikt daarvoor geregistreerd zijn. Dit geldt ook voor de duikploegleider, de duikmedisch begeleider en de duikerarts.
- Voor civiele duikarbeid is het verplicht om geregistreerd te zijn in het Register civiele duikarbeid van het Nederlands Duikcentrum Registratie Instelling (NDC-RI).
- Duikers van brandweer en politie registreren zich in het Register duikarbeid brandweer en politie van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).
- Duikberoepen bij Defensie worden geregistreerd door de minister van Defensie.
Duikarbeid door vrijwilligers
De regels voor professionele duikers gelden ook voor vrijwilligers die duikarbeid verrichten.
Vrijwillige duikarbeid bestaat in allerlei vormen. Bijvoorbeeld het observeren van wat zich onder water afspeelt en het onder water opruimen van afval of andere materialen.
Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor veilig duiken
Om professionele duikwerkzaamheden veilig uit te voeren zijn verschillende partijen betrokken met elk eigen verantwoordelijkheden:
- Het duikbedrijf is verantwoordelijk voor naleving van de regels. Het gaat hierbij om Arboregelgeving en regels van het betreffende registratieschema. In bepaalde situaties moet het duikbedrijf de duikwerkzaamheden melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie.
- De registratiehouder is een duiker, duikploegleider, duikmedisch begeleider of duikerarts die daarvoor beroepsmatig geregistreerd is. Registratiehouders zijn verantwoordelijk voor het veilig uitvoeren van de werkzaamheden waarvoor zij geregistreerd zijn.
- Een duikregistratie wordt afgegeven door registrerende instellingen (RI's) die hiervoor door de minister van SZW zijn gemandateerd. Voor Defensie geldt dat de minister van Defensie de registratie van zijn werknemers zelf regelt.
- De schemabeheerder ontwikkelt registratieschema's waarin het niveau van de duikexamens is vastgelegd. Stichting Werken onder Overdruk (SWOD) is schemabeheerder voor duikarbeid.
- De Arbeidsinspectie houdt toezicht op het functioneren van dit registratiestelsel. Zij houdt ook toezicht op werkgevers en werknemers die duikarbeid uitvoeren; daartoe voert zij onder andere inspecties uit, behandelt zij meldingen over gevaarlijke situaties en doet onderzoek na duikongevallen. Ook overlegt zij met de branchepartijen om de veiligheid te helpen verbeteren.
De Arbeidsinspectie is niet de enige toezichthouder op duikarbeid. Voor duikarbeid die nodig is bij de winning van delfstoffen is het Staatstoezicht op de Mijnen toezichthouder. Het gaat hier bijvoorbeeld om duikwerkzaamheden bij boorplatformen. Ook duikwerkzaamheden bij het bouwen van windmolens op zee vallen onder zijn toezicht.
Risico's, aanpak en effect
Benieuwd welke risico's de Arbeidsinspectie ziet, de aanpak ervan en het effect daarvan? Bekijk de pagina Duikarbeid: risico's, aanpak en effect.