Een asielzoeker mag in Nederland werken. De asielaanvraag moet dan wel minstens 6 maanden in behandeling zijn. Werken kan alleen als de werkgever een tewerkstellingsvergunning (TWV) heeft voor de asielzoeker die bij hem werkt.
De werkgever moet een TWV aanvragen bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV ). Er is geen beperking in het aantal weken dat een asielzoeker per jaar mag werken.
Tewerkstellingsvergunning
Een TWV is een document dat aantoont dat een asielzoeker mag werken. Het UWV geeft de TWV aan de werkgever van de asielzoeker. Dit gebeurt als een asielaanvraag minstens 6 maanden in behandeling is. Het eerste halfjaar kan een asielzoeker dus niet werken. Dit geldt ook voor werkervaringsplaatsen en losse klussen, betaald of onbetaald. Het UWV neemt in de beoordeling van de aanvraag mee of de werkgever die de TWV aanvraagt genoeg loon gaat betalen. De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert vervolgens of er aan de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag wordt voldaan. Een asielzoeker heeft recht op dezelfde beloning als andere werknemers in Nederland. Wordt de asielaanvraag afgewezen? Dan mag een asielzoeker niet meer in Nederland werken.
Wanneer inspecteurs controleren of werkgevers zich aan de Wet arbeid vreemdelingen (Wav) houden, checken ze de geldigheid van vergunningen, identiteitsbewijzen en andere documenten. Ook spreken ze met betrokkenen. Als sprake is van een overtreding op grond van de Wet arbeid vreemdelingen dan wordt na afronding van het onderzoek door de inspecteur van de Arbeidsinspectie een waarschuwing gegeven of een boeterapport voor de werkgever opgemaakt. Dit boeterapport wordt gestuurd aan de boeteoplegger van de afdeling Boete, Dwangsom en Inning (BDI) van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Deze afdeling beoordeelt het boeterapport.
Mocht blijken dat de overtreding de werkgever niet kan worden verweten, dan wordt geen boete opgelegd. Hiervan kan sprake zijn als de werkgever bijvoorbeeld wel een geldige TWV had en niet kon weten dat de asielaanvraag van de tewerkgestelde asielzoeker was afgewezen, waardoor deze niet meer mocht werken.
Asielzoekers met een verblijfsvergunning
Krijgt een asielzoeker een verblijfsvergunning 'asiel voor bepaalde tijd' van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)? Dan krijgt hij als vergunninghouder, ook wel statushouder, dezelfde rechten en plichten als Nederlanders. Hij kan aan het werk in loondienst of als zelfstandige. Hij kan ook kiezen voor zelfstandig ondernemerschap.
Verloopt de verblijfsvergunning? Dan moet de statushouder tijdig verlenging aanvragen bij de IND. De IND stuurt de statushouder vervolgens een brief waarin staat dat deze tijdens de behandeling van zijn aanvraag nog steeds legaal in Nederland mag verblijven en werken. Een tewerkstellingsvergunning is dan niet nodig.
De statushouder moet daarnaast bij de IND een Vreemdelingen Identiteitsbewijs type W aanvragen. De werkgever moet een afschrift daarvan opnemen in de administratie.