Mensenhandel Roemeense arbeidsmigranten voor Nederlandse vleesindustrie

De Nederlandse Arbeidsinspectie is een onderzoek gestart naar een groep van 13 Roemeense arbeidsmigranten  die berooid op straat zijn gezet door medewerkers van een Nederlands uitzendbureau. Het vermoeden is dat hier sprake is van arbeidsuitbuiting. De migranten zouden via het uitzendbureau in de vleesverwerkende industrie in Noord-Brabant aan het werk gaan. Ze konden daarbij niet vrij beschikken over hun eigen identiteitsdocumenten; deze waren ingenomen door coördinatoren in dienst van het uitzendbureau.

De Roemenen waren via Facebook geworven en vervolgens naar Duitsland vervoerd. Daar aangekomen werden ze tijdelijk gehuisvest in Kleve, zonder uitzicht op werk. Aansluitend werden ze vervoerd naar Nederland, zonder eten en drinken en zonder dat ze enig idee hadden waar ze naartoe werden gebracht. Hun paspoorten waren ingenomen en ze werden gedwongen Nederlandse documenten te ondertekenen; deze taal zijn zij niet machtig.

De Nederlandse Arbeidsinspectie: 'Helaas zien we dit soort praktijken vaker: arbeidsmigranten worden in het land van herkomst gouden bergen beloofd, maar belanden uiteindelijk in de put. Meldingen zoals die van Fairwork zijn voor ons zeer waardevol zodat we malafide uitzendbureaus - in dit geval uit de vleesindustrie - kunnen aanpakken. De arbeidsmigranten zelf durven zich vaak niet uit te spreken uit angst voor represailles en ontslag.'

Agressie en intimidatie

Later bleek dat het vasthouden van deze documenten werd gebruikt om de Roemenen aansprakelijk te stellen voor medische, transport- en huisvestingskosten, terwijl ze nog geen inkomsten hadden (kunnen genereren). De coördinatoren gebruikten agressieve en intimiderende technieken om hen te dwingen de kosten te betalen.

Melding Fairwork

Uiteindelijk lukte het enkele Roemenen om onder de invloed van de coördinatoren uit te komen. Zij melden zich bij Fairwork. De NGO schakelde de Arbeidsinspectie in en in gezamenlijkheid zijn vervolgens de Roemenen opgehaald en veilig ondergebracht. De Roemenen krijgen begeleiding bij het zoeken naar nieuwe huisvesting en werk.

Fairwork: 'Opvang en bescherming is ontzettend hard nodig voor slachtoffers in dit soort situaties. Alleen dan kunnen ze worden geholpen en kunnen ze ook behulpzaam zijn in de aanpak van deze werkgevers. Dit voorbeeld laat wat ons betreft zien dat als je samen optrekt, je meer bereikt. Dit helpt slachtoffers om naar voren te komen met hun verhaal.'

Mensenhandel en -smokkel

Arbeidsuitbuiting is een vorm van mensenhandel. Daar is sprake van als men met een beïnvloedingsmiddel, zoals misbruik van een kwetsbare positie, arbeid of diensten moet verrichten met de intentie het slachtoffer uit te buiten. Mensenhandel is een misdrijf tegen de persoonlijke vrijheid en maakt inbreuk op de fundamentele mensenrechten. Hierop staat een maximale gevangenisstraf van 12 jaar. Van mensensmokkel is sprake als personen zonder de juiste papieren naar Nederland worden gehaald of als personen zonder de juiste papieren uit winstbejag worden geholpen om in Nederland te verblijven. Op mensensmokkel staat een maximale gevangenisstraf van 6 jaar.

Melden oneerlijke arbeidsomstandigheden

De Arbeidsinspectie constateert vaker overtredingen met arbeidsmigranten; ook via constructies waarbij uitzendbureaus betrokken zijn. Het Stappenplan verificatieplicht helpt om te controleren of iemand in Nederland mag werken. De Inspectie benadrukt het belang van het melden van oneerlijke, onveilige of ongezonde werkomstandigheden. Misstanden melden kan via onze website.