Rechercheur digitaal specialist Paul

Overal zitten digitale kanten aan

Rechercheur digitaal specialist Paul Mulder over zijn werk:

'Een korte beschrijving van mijn werk: data beschikbaar stellen voor onderzoek. Kwamen we vroeger na een inval nog naar buiten met kartonnen dozen vol papieren en multomappen, tegenwoordig is bijna alles digitaal. Informatie staat op computers, servers of in de cloud, in databases, e-mail of mobiele apps. Het is de taak van mij en mijn 10 collegaspecialisten bij het Digitaal Expertisecentrum om de data te vinden, op de juiste manier veilig te stellen en te zorgen dat het onderzocht kan worden.

'Ik houd ervan om zelfstandig met digitale zaken aan de slag te zijn en dat kan hier.'

Data in handen krijgen

Bij de politie had ik al kennis gemaakt met digitale aspecten van opsporing, en ik was meteen verkocht. Niet verrassend dus dat de vacature bij de Inspectie me zo aantrok: het digitaal rechercheren van mogelijk strafbare feiten op een breed sociaal terrein, van mensenhandel en fraude met PGB's tot premie-ontduiking met schaduwadministraties.

Ik houd ervan om zelfstandig met digitale zaken aan de slag te zijn en dat kan hier. Het vraagt soms de nodige creativiteit om data in handen te krijgen. Bijvoorbeeld als ze op een server aan de andere kant van de wereld staan en er allerlei juridische aspecten aan zitten. Of op een telefoon die met een wachtwoord is beveiligd en de verdachte heeft geen zin om ons dat wachtwoord te geven. Begrijpelijk, de meesten willen niet aan hun eigen veroordeling meewerken. Gelukkig beschikken we over veel kennis en een uitgebreid pakket aan tools. Het lukt daardoor vaak toch om de data boven tafel te krijgen.

Meedenken bij het onderzoek

Een onderzoek kan veel tijd in beslag nemen en als specialisten zijn we er vanaf het begin bij betrokken. We denken mee over alle technische en digitale aspecten. Zoals het in kaart brengen van de verwachte informatie-infrastructuur of het adviseren over de inzet van technische onderzoeksmiddelen. Soms leveren we expertise bij het verhoren van verdachten of het verbaliseren.

Als de in beslag genomen gegevensdragers bij ons binnenkomen, is onze eerste taak om de data forensisch veilig te stellen. Dat wil zeggen: een kopie maken die exact gelijk is aan het origineel en waar de rechercheurs mee aan de slag kunnen. Dat vraagt om kennis van gegevensdragers en hoe verschillende systemen werken, een Applemachine is bijvoorbeeld anders dan een Windowsmachine. Met allerlei hulpmiddelen stel ik de data veilig en leg ik in een proces-verbaal vast wat ik doe. Zo waarborgen we de integriteit van de data en de kwaliteit van het onderzoek.

'Soms biedt een tool uitkomst, maar soms ook niet. Dan wordt het zoeken naar een alternatieve manier om er toch bij te kunnen komen.'

Alle benodigde tools

Het kan een flinke uitdaging zijn om data van een gegevensdrager toegankelijk te maken. Soms biedt een tool uitkomst, maar soms ook niet. Dan wordt het zoeken naar een alternatieve manier om er toch bij te kunnen komen. Gelukkig maak ik deel uit van een team dat altijd met elkaar meedenkt. Behalve in middelen wordt er ook in de ontwikkeling van mij als professional geïnvesteerd. Zo heb ik op kosten van de organisatie een masteropleiding kunnen volgen. Razend interessant vond ik dat en een prachtige kans. Het is bovendien heel goed voor mijn netwerk.

We zien regelmatig misstanden. In een enkel geval gaat het om extreme situaties, echt schofterig, alsof een mensenleven maar weinig waard is. Het motiveert me enorm dat ik daar met mijn werk iets aan kan doen, en op een manier die me ook professioneel veel te bieden heeft.'