Om de blootstelling zoveel als mogelijk te voorkomen en/of te beperken moet u maatregelen treffen.
Deze maatregelen volgt u met behulp van de arbeidshygiënische strategie. Dit betekent dat u de maatregelen in een bepaalde volgorde toepast en u ook onderbouwd als u afwijkt van deze volgorde:
Vervang de gevaarlijke stof.
Pas technische maatregelen toe.
Pas organisatorische maatregelen toe.
Geef persoonlijke beschermingsmiddelen aan individuele medewerkers.
Welke maatregelen geschikt zijn verschilt natuurlijk per branche en per bedrijf. Bestaat er een arbocatalogus voor uw branche? Dan staan hierin vaak maatregelen om de blootstelling van gevaarlijke stoffen te verminderen. Houd altijd rekening met de specifieke situatie in uw bedrijf. Beoordeel zelf of de maatregelen in de arbocatalogus effectief genoeg zijn en de arbeidshygiënische strategie volgen voor uw situatie.
Hieronder vindt u veelgestelde vragen over stap 3 van Zelfinspectie Werken met gevaarlijke stoffen. Klik op de betreffende vraag uit stap 3 en er verschijnen aanvullende vragen en antwoorden.
Dat verschilt natuurlijk per branche en per bedrijf. Bestaat er een arbocatalogus voor uw branche? Dan staan hierin vaak maatregelen om de blootstelling van gevaarlijke stoffen te verminderen. Houd altijd rekening met de specifieke situatie in uw bedrijf. Beoordeel zelf of de maatregelen in de arbocatalogus effectief genoeg zijn voor uw situatie. Bekijk het overzicht van alle arbocatalogi.
U moet altijd zelf zorgen dat uw maatregelen de arbeidshygiënische strategie volgen. Dus: eerst bronmaatregelen, dan technische en collectieve maatregelen, en dan pas individuele beschermingsmiddelen. U kunt de beheersmaatregelen uit het blootstellingsscenario niet klakkeloos overnemen.
Het blootstellingsscenario is toegesneden op een denkbeeldig bedrijf. Het houdt er bijvoorbeeld geen rekening mee dat werknemers op één dag aan verschillende gevaarlijke stoffen kunnen worden blootgesteld. En dat maakt wel uit voor de keuze van beheersmaatregelen. U moet zelf beoordelen welke maatregelen in uw bedrijf noodzakelijk en mogelijk zijn.
Nee, niet automatisch. U moet altijd zelf nagaan of uw bedrijf bij het volgen van het blootstellingsscenario blijft voldoen aan de arbeidshygiënische strategie. De omstandigheden en mogelijkheden om maatregelen te nemen verschillen immers van bedrijf tot bedrijf. Ook zal uw leverancier de eerste stap van de arbeidshygiënische strategie (vervanging van de stof door een minder gevaarlijke) wellicht niet in zijn blootstellingsscenario opnemen.
Een 'kant-en-klare' veilige werkwijze is een werkwijze die nauw gedefinieerd is en geldig is voor 1 bedrijfstak, 1 proces, taak en/of populatie en 1 stofgroep waarbij de blootstelling aantoonbaar onder de grenswaarde blijft.
Het kan zijn dat uw branche een Veilige werkwijze heeft ontwikkeld, deze kunt u dan terugvinden in de Arbocatalogus van uw branche.
U moet in ieder geval altijd goed kunnen onderbouwen waarom vervanging in uw situatie niet mogelijk is. Meer informatie kunt u vinden in handreiking substitutie.
Ga bijvoorbeeld het volgende na:
Moet deze stof 'even goed' presteren als de oude stof?
Of kan het ook 'iets minder, maar wel voldoende'?
Of kan de vereiste kwaliteit misschien behaald worden door een combinatie van vervangende stoffen?
Informeer bij/via:
de eigen leverancier
andere leveranciers
brancheorganisatie
collega‐bedrijven (ook in het buitenland!)
andere branches/bedrijven in andere branches
onderzoeksorganisaties
internet/databases
Bekende databases met voorbeelden van vervangingen zijn:
'Technisch uitvoerbaar' wil zeggen: de voorziening, installatie of machine is beschikbaar of samen te stellen, en is toepasbaar in uw situatie.
Als een voorziening niet verkrijgbaar is op de markt is deze niet operationeel beschikbaar (bijvoorbeeld alleen ergens op de wereld een prototype). Als een voorziening wel verkrijgbaar is maar bijvoorbeeld alleen in een formaat dat in een bepaalde gebruikssituatie niet passend is of passend te (laten) maken is, is de oplossing in die situatie niet toepasbaar. De beoordeling of iets technisch uitvoerbaar is, kan dan ook per bedrijfstak en per bedrijf verschillend zijn. Iets dat technisch uitvoerbaar is moet door de werkgever worden toegepast, maar soms is dit maatwerk en zal naar die situatie moeten worden toegewerkt met een (zo kort mogelijke) implementatietermijn.
Ook wanneer er maar 1 aanbieder is van een beheersmaatregel kan de maatregel als operationeel beschikbaar worden beschouwd.
