Bestaanszekerheid

Uitvoering individuele studietoeslag

Met de individuele studietoeslag kunnen gemeenten een financieel steuntje in de rug geven aan onderwijsvolgende jongeren met een arbeidsbeperking. In de praktijk geven gemeenten dit steuntje in de rug echter niet altijd. Het onderzoek bevestigde de signalen over onderbenutting van het budget en de grote verschillen in uitvoering tussen gemeenten. De conclusies zijn voor de staatssecretaris van SZW aanleiding om de regeling in overleg met de betrokken partijen aan te passen. De staatssecretaris is daarover in overleg met het ministerie van OCW (pag. 68). 

Onderzoek ‘Aan het werk, voor hoelang?'

Uit onderzoek blijkt dat UWV en gemeenten meer aandacht hebben voor het aan het werk helpen dan voor aan het werk houden van jongeren. Gemeenten zijn om financiële redenen vaak terughoudend met de inzet van jobcoaching en loonkostensubsidie. Daardoor krijgen jongeren niet de ondersteuning die nodig is voor duurzaam werk. Tijdens het onderzoek zijn bij een aantal gemeenten misverstanden weggenomen over de (complexe) regelgeving. Met alle UWV-kantoren en gemeenten die aan het onderzoek hebben deelgenomen is gesproken over verbetermogelijkheden. De Inspectie deelt de opgedane kennis en de goede praktijken in workshops en via een kennisportaal. Het rapport heeft aandacht gekregen in een aantal landelijke dagbladen en het is gepubliceerd op diverse websites (pag. 68).

Onderzoek ontslagvergunning

Bij beoordeling van ontslagaanvragen vanwege bedrijfseconomische redenen is gebleken dat het UWV vooral steunt op informatie die de werkgever aanlevert en deze informatie in principe niet op juistheid controleert. 33% van de werknemers in het onderzoek vond dat de door de werkgever opgevoerde bedrijfseconomische reden niet klopt. Het UWV heeft op basis van het onderzoek de informatievoorziening aan burgers verbeterd. Tegenwoordig vermeldt het UWV in de beschikking dat elke medewerker zich tot de rechter kan wenden als hij bezwaar maakt tegen het ontslag. Ook past het UWV de informatie op werk.nl aan. 

De minister heeft naar aanleiding van het rapport gemeld dat hij het bedrijven niet moeilijker wil maken om personeel te ontslaan als het voortbestaan van de onderneming in het geding is. Externe partijen en landelijke media hebben aandacht besteed aan de inhoud van het rapport. Naar aanleiding van het rapport zijn Kamervragen gesteld en beantwoord. De inzichten zijn gedeeld met Arbeidsrechtadvocaten en de Vakcentrale voor Professionals (pag. 68).

Klantenonderzoek Participatiewet

De Inspectie heeft eind 2017 voor de tweede keer het Klantonderzoek monitor Participatiewet uitgebracht. Dit monitoronderzoek wordt 3 keer uitgevoerd en is - samen met de ervaringsonderzoeken onder werkgevers en gemeenten - de basis voor de evaluatie van de Participatiewet, die eind 2019 aan de Kamer wordt aangeboden. De Tweede Kamer heeft een brief ontvangen met een tussentijdse stand van zaken. De Inspectie deelde haar inzichten in december 2017 en januari 2018 tijdens een conferentie met onder meer wethouders, directeuren sociaal domein, landelijk opererende organisaties op het gebied van werk en inkomen (pag. 68). 

Gebruik Bbz

Het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) is een gemeentelijke kredietregeling voor zelfstandige ondernemers met financiële problemen. De Inspectie onderzocht de redenen van zelfstandigen om wel of geen gebruik te maken van de BBZ. Uit de resultaten bleek dat de bekendheid van de verschillende BBZ-regelingen laag is. Ondernemers die de regeling wel kennen, zijn beperkt geneigd om hiervan gebruik te maken. Ondernemers die door financiële problemen te maken hebben gehad met de gemeente ervaren de gemeente als welwillend, maar beperkt deskundig. De resultaten van het onderzoek zijn gedeeld met de beleidsafdeling van het ministerie die bezig is met een herziening van de regeling. De resultaten geven gemeenten die de BBZ uitvoeren handvatten voor verbetering van de uitvoering (pag. 69). 

U vindt deze en andere voorbeelden in het jaarverslag Inspectie SZW 2018. (PDF, 3.8 MB)

Bestaanszekerheid
Voor wie in ons land tijdelijk of langdurig geen werk (meer) heeft is bestaanszekerheid geborgd via de sociale zekerheidswetten (bij werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, bijstand en AOW).  Deze worden in Nederland uitgevoerd door de SVB, het UWV en de gemeenten. De Inspectie SZW houdt toezicht op hoe deze instanties invulling geven aan hun taken en wat daarvan de resultaten zijn. Daarbij wordt gekeken naar de resultaten van de gezamenlijke uitvoerders: het stelsel van werk en inkomen.