Op deze pagina vindt u een beknopte samenvatting van de plannen van de Nederlandse Arbeidsinspectie in 2022. U kunt ook rechtstreeks naar het volledige Jaarplan 2022 (pdf).
Rits de Boer, Inspecteur-generaal Nederlandse Arbeidsinspectie:
"Nederlandse Arbeidsinspectie / Netherlands Labour Authority, zo heten we vanaf 2022. Met deze naam laten we zien dat we nauw verbonden zijn met de sinds 2021 in Bratislava gevestigde European Labour Authority (ELA). Europese samenwerking van de arbeidsinpecties komt geen dag te vroeg. In economische zin is de arbeidsmarkt steeds meer Europees. De mobiliteit toont dat. Dat biedt kansen." Lees het volledige voorwoord
Nederlandse Arbeidsinspectie in 2022
Dit Jaarplan beschrijft hoe de Nederlandse Arbeidsinspectie in 2022 resultaten en effecten wil bereiken. Het is het laatste uitvoeringsjaar van het Meerjarenplan 2019–2022. Hoewel de pandemie ook in 2022 nog niet voorbij zal zijn, verwacht de Inspectie in 2022 volledig terug te keren naar de reguliere prioritering. De ervaringen van het werk tijdens de crisis, zoals nieuwe manieren van interveniëren, worden benut bij de risicoanalyse en bij het vormgeven van de interventies. Het gaat dan bijvoorbeeld om nieuwe manieren van op afstand inspecteren.
Tijdens de coronacrisis werden ook nieuwe risico’s zichtbaar. Zoals risico’s verbonden aan het massaal thuiswerken, of arbeidsrisico’s in sectoren waar de productie vanwege corona sterk moest worden opgevoerd (zoals de pakketbezorging) en in sectoren waar besmetting een groter risico vormde (zoals in de vleesverwerkende industrie). Daarbij was er veel aandacht voor de kwetsbare positie van arbeidsmigranten, waarover de Inspectie 2 rapporten uitbracht. Eerder werd deze problematiek ook al nadrukkelijk geagendeerd door onder andere het Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten. Een deel van onze economie wordt steeds afhankelijker van deze werknemers, die soms onderbetaald worden, te lang werken en slechte huisvesting hebben. De Inspectie onderzoekt alle meldingen en geeft daaraan opvolging waar dat kan. Strafrechtelijk bij een verdenking van arbeidsuitbuiting, bestuursrechtelijk bij ernstige overtredingen van de arbeidswetten.
Op het terrein van bestaanszekerheid staat in deze periode de hulpvraag van burgers nog meer centraal. Bijvoorbeeld waar sprake is van armoede, schulden of de gevolgen van de noodzakelijke beperkende coronamaatregelen, maar ook bij fouten of vergissingen.
Prioriteiten Inspectie Control Framework
Vanaf 2018 zijn extra middelen vrijgemaakt om de gehele handhavingsketen te versterken. Onder de noemer Inspectie Control Framework loopt dit op naar 50,5 miljoen EURO structureel extra in 2022. Dit wordt ingezet voor:
- Intensivering van de inzet op eerlijk werk, waaronder de aanpak van onderbetaling, illegale tewerkstelling en misstanden als arbeidsuitbuiting;
- Meer inzet op het voorkomen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen, waaronder het vaker inspecteren bij grote chemische installaties (Brzo-bedrijven);
- Betere naleving van arbozorgverplichtingen;
- Aanpakken van het risico op arbeids(markt)discriminatie;
- Balans (50/50) aanbrengen tussen actieve en reactieve inspecties;
- Versterken van de informatiepositie van de Inspectie.
Lees het volledige Jaarplan Nederlandse Arbeidsinspectie 2022.
Werken met effect
Door te inspecteren en andere interventies in te zetten, werkt de Inspectie aan verbeterde naleving van de arbeidswetten. Op deze manier draagt zij bij aan minder arbeidsongevallen, minder mensen met een beroepsziekte, minder onderbetaling en illegale tewerkstelling en afname van misstanden zoals arbeidsuitbuiting.
De Inspectie bereikt ook maatschappelijk effect door toezicht te houden op verschillende stelsels, zoals het markttoezicht op het professioneel gebruik van producten en machines, het stelsel van werk en inkomen en het stelsel rondom arbozorg.
Monitoren, signaleren en reflecteren
Weten wat er speelt op het inspectiedomein is belangrijk om in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen en risico’s. Arbo in bedrijf (AiB) brengt eens in de twee jaar de naleving van de arbozorgverplichtingen door bedrijven in beeld. Voor 2022 staan hiervoor 1.400 monitorbezoeken gepland. Met de Monitor Leren van ongevallen verzamelt de Inspectie informatie over het soort ongevallen en de bedrijven waar deze voorkomen. Deze informatie biedt de Inspectie handvatten om keuzes te maken voor preventie. Voor het markttoezicht betekent dat bijvoorbeeld het aanspreken van producenten van onveilige producten om die van de Europese markt te weren. Jaarlijks brengt de Inspectie de ongevallenmonitor uit die inzicht geeft in trends en fenomenen. Denk hierbij aan de sectoren waarin veel ongevallen gebeuren, veel voorkomende typen arbeidsongevallen en slachtofferkenmerken Ook verschijnt begin 2022 de Staat van gezond werken.
De stelselmonitor Werk en Inkomen, op grond van de Wet SUWI, is in 2021 voor het eerst uitgevoerd. De stelselmonitor wordt in 2022 doorontwikkeld, om structureel inzicht te bieden in de doeltreffendheid van de uitvoering. En om uitspraken te kunnen doen over trends en ontwikkelingen in het stelsel van werk en inkomen. De Inspectie besteedt hierbij uitdrukkelijk aandacht aan het perspectief van de burger, wiens bestaanszekerheid in het geding kan zijn.
De Nederlandse Arbeidsinspectie werkt aan eerlijk, gezond en veilig werk en bestaanszekerheid voor iedereen.
De Inspectie ontvangt klachten en signalen via burgers, werknemers, sociale partners, collega-diensten en medewerkers van de Inspectie zelf. Dit gaat over situaties waarbij de melders het vermoeden hebben dat arbeidswetten worden overtreden. De Inspectie verwijst melders en personen met klachten op terreinen buiten haar eigen domein zo goed mogelijk door.
Door ontwikkelingen, problemen en kansen te signaleren, voedt de Inspectie het publieke debat. Inspecteurs, rechercheurs en andere medewerkers zijn de oren en ogen van de Inspectie. In hun dagelijkse praktijk zien zij ontwikkelingen, die niet alleen van belang kunnen zijn voor de Inspectie zelf, maar ook voor andere instanties en partijen. Het kan gaan om het signaleren van situaties die ronduit overtredingen van wet- en regelgeving zijn, maar ook over situaties die formeel mogen, maar maatschappelijk als onwenselijk worden gezien. In 2022 zet de Inspectie deze activiteit onverminderd voort.
De opsporingstaak
De Inspectie heeft een Bijzondere Opsporingsdienst, die onder het gezag van het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie (OM) strafrechtelijke onderzoeken uitvoert. Kernonderwerpen voor opsporing betreffen arbeidsuitbuiting, mensenhandel, zorg in natura, persoonsgebonden budgetten en grootschalige en georganiseerde fraude met sociale voorzieningen. Hieronder vallen ook fraude met de steunmaatregelen NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid) en Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) tijdens de coronacrisis, en fraude bij inburgeringsactiviteiten.
Aanpak Nederlandse Arbeidsinspectie 2022
Programma's in 2022
De gewenste effecten worden in verschillende programma’s bereikt:
1. Sectorprogramma's in 2022
Sectorprogramma’s richten zich op een (risicovolle) sector. Daarbij kan het zowel om arbeidsomstandigheden als om eerlijk werk gaan.
- Agrarisch en groen
- Bouw en infrastructuur
- Transport en logistiek
- Horeca en detailhandel
- Schoonmaak
- Zorg
- Uitzendbureaus en distributiecentra
- Industriële arbeid
2. Themaprogramma's in 2022
Themaprogramma’s richten zich op specifieke risico’s:
- Bedrijven met gevaarlijke stoffen
- Asbest
- Arbeidsmarktdiscriminatie en psychosociale arbeidsbelasting
- Arbeidsuitbuiting en ernstige benadeling
- Schijnconstructies, cao-naleving en fraude
3. Stelselprogramma’s in 2022
Stelselprogramma’srichten zich op een goede werking van een wettelijk stelsel van bevoegdheden en actoren.
4. Meldingenprogramma's in 2022
Meldingenprogramma's gaan over meldingen van arbeidsongevallen en de behandeling van meldingen die bij het inspectieloket binnenkomen.
- Meldingen, verzoeken en preventie ongezond en onveilig werk
- Meldingen, verzoeken en preventie oneerlijk werk
Formatie en bezetting 2021-2025
| Formatie en bezetting (in fte) | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
|---|---|---|---|---|---|
| Beoogde formatie | 1.570 | 1.570 | 1.570 | 1.570 | 1.570 |
| Prognose bezetting ultimo jaar (exclusief leerarbeidsplaatsen en garantiebanen) | 1.475 | 1.570 | 1.570 | 1.570 | 1.570 |
Budget 2021-2025
| Budget Inspectie (x1 miljoen) | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
|---|---|---|---|---|---|
| Budget uitgaven Inspectie* | 161,5 | 166,5 | 166,6 | 169,4 | 166,1 |
| Waarvan personeel | 124,7 | 133,9 | 134,7 | 134,9 | 134,5 |
| Middelen regeerakkoord | 36,4 | 43 | 44,5 | 44,6 | 44,5 |
| Waarvan personeel | 27,5 | 32,4 | 40,2 | 41,6 | 41,6 |
* Budget uitgaven Inspectie: Inclusief Middelen Regeerakkoord. Met uitzondering van 2021 is het budget exclusief de binnen het departement beschikbare middelen voor ICT, omdat deze door CIO-SZW per kalenderjaar worden toegekend.
